วิศวกรรมเคมีบูรณาการปัญญาประดิษฐ์ ธุรกิจ และความยั่งยืน (หลักสูตรนานาชาติ)
วิศวกรรมเคมีบูรณาการปัญญาประดิษฐ์ ธุรกิจ และความยั่งยืน (หลักสูตรนานาชาติ) (Chemical Engineering integrated with AI, Business, and Sustainability: IChEˣ) คือหลักสูตรแห่งอนาคตที่พัฒนาร่วมกันโดยภาควิชาวิศวกรรมเคมี และภาควิชาวิศวกรรมคอมพิวเตอร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
หลักสูตร IChEˣ มุ่งพัฒนา “วิศวกรเคมียุคใหม่” ที่ไม่เพียงเชี่ยวชาญวิศวกรรมกระบวนการ แต่ยังโดดเด่นด้านทักษะดิจิทัล ปัญญาประดิษฐ์ (AI) การจัดการธุรกิจ และการออกแบบที่ยั่งยืน ผู้เรียนจะได้องค์ความรู้ข้ามศาสตร์ที่ทันสมัย พร้อมต่อยอดสู่โลกการทำงานจริง ทั้งในอุตสาหกรรมอัจฉริยะ (Smart Industry), ธุรกิจเทคโนโลยี (Tech Startup) หรือสร้างนวัตกรรมของตนเอง ตอบโจทย์โลกอุตสาหกรรมที่เปลี่ยนแปลงรวดเร็ว ด้วยคนรุ่นใหม่ที่ “เก่ง คิดเป็น ปรับตัวไว และใช้เทคโนโลยีได้จริง” หลักสูตรเปิดโอกาสต่อยอดด้วยโครงการ 4+1 สู่ปริญญาโท วิศวกรรมศาสตรมหาบัณฑิต (วิศวกรรมบูรณาการปัญญาประดิษฐ์) เพื่อพัฒนาความรู้ AI เชิงลึก และเข้าใจการเชื่อมโยงระบบ AI กับ IT และระบบอัตโนมัติในอุตสาหกรรมอย่างครบวงจร
ภาพรวมหลักสูตร
หลักสูตรวิศวกรรมศาสตรบัณฑิต (วิศวกรรมเคมีบูรณาการปัญญาประดิษฐ์ ธุรกิจ และความยั่งยืน (นานาชาติ) IChEˣ IUP ของภาควิชาวิศวกรรมเคมี ปกติจะเปิดรับในช่องทาง TCAS รอบ 1 (แฟ้มสะสมผลงาน) และ Admission รอบ 3 รวมทั้งสองรอบรวม 40 คน
สำหรับโครงการ AI-Integrated Engineering Program (AIEP) นี้ ดำเนินการในรูปแบบบูรณาการ (4+1) ระหว่างหลักสูตร IChEˣ ของภาควิชาวิศวกรรมเคมี และ หลักสูตรปริญญาโทวิศวกรรมบูรณาการปัญญาประดิษฐ์ ภาควิชาวิศวกรรมคอมพิวเตอร์
- ปริญญาตรี: วิศวกรรมศาสตรบัณฑิต สาขาวิศวกรรมเคมีบูรณาการปัญญาประดิษฐ์ ธุรกิจ และความยั่งยืน (หลักสูตรนานาชาติ)
- ปริญญาโท: วิศวกรรมศาสตรมหาบัณฑิต วิศวกรรมบูรณาการปัญญาประดิษฐ์ (หลักสูตรภาษาไทย)
- เปิดรับรุ่นแรก: ปีการศึกษา 2570
- จำนวนรับ: 15 คน
- ช่องทางรับเข้า: TCAS รอบ 1 (แฟ้มสะสมผลงาน) IUP
- ไม่เปิดรับในระบบปกติ ภาคพิเศษ
จุดเด่นของหลักสูตร
- เน้นการ เปลี่ยนผ่านสู่ดิจิทัล ในกระบวนการทางวิศวกรรมเคมี อาหาร และ พลังงาน
- รายวิชาร่วมสอนโดยผู้เชี่ยวชาญด้าน ระบบกระบวนการเคมี และ การจำลองด้วย AI
- ความร่วมมือเชิงลึกกับสถาบันวิจัยทั้งในและต่างประเทศ เช่น Nara Advanced Institute of Science and Technology ประเทศญี่ปุ่น
- การเรียนรู้ข้ามสาขาร่วมกับนิสิตใน AI x Engineering อื่น ๆ
สิ่งที่จะได้เรียนรู้
ในหลักสูตรวิศวกรรมเคมีบูรณาการปัญญาประดิษฐ์ ผู้เรียนจะได้ศึกษาองค์ความรู้พื้นฐานทางวิศวกรรมเคมี ไม่ว่าจะเป็นปฏิกิริยาเคมี การแยกสาร อุณหพลศาสตร์ การถ่ายเทมวลและพลังงาน การจำลองกระบวนการเคมี ศาสตร์ผู้ประกอบการ การประเมินวัฏจักรชีวิต รวมถึงการออกแบบกระบวนการที่ยั่งยืน พร้อมทั้งได้เรียนรู้การประยุกต์ใช้ AI ในการทำนายคุณสมบัติของสารและผลิตภัณฑ์ การจำลองและวิเคราะห์ปฏิกิริยาเคมี การเพิ่มประสิทธิภาพกระบวนการผลิต การบำรุงรักษาเชิงคาดการณ์ ตลอดจนการจัดการห่วงโซ่อุปทานอัจฉริยะ นอกจากนี้ ผู้เรียนยังจะได้ฝึกปฏิบัติจริงในห้องแล็บและเข้าร่วมเวิร์กช็อปที่เกี่ยวข้องกับเซนเซอร์อัจฉริยะ โปรแกรมจำลองกระบวนการ และแพลตฟอร์มข้อมูล เพื่อสร้างความเข้าใจและทักษะเชิงลึกที่สามารถนำไปใช้ได้จริง
หัวข้องานวิจัยตัวอย่าง
- การออกแบบวัสดุและกระบวนการเคมีด้วย AI
- Machine Learning สำหรับการบำรุงรักษาเชิงคาดการณ์ในโรงงานเคมี
- การควบคุมคุณภาพด้วย AI ในกระบวนการผลิต
- การพัฒนาระบบควบคุมกระบวนการผลิตอัจฉริยะ
- การวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อการใช้พลังงานอย่างยั่งยืนและการลดของเสีย
- การจัดการเวลาและโลจิสติกส์สำหรับการส่งมอบผลิตภัณฑ์เคมี
พันธมิตรอุตสาหกรรมและวิจัย
- Nara Advanced Institute of Science and Technology (Japan)
- National Tsing Hua University, Taiwan
- UBE Chemicals (Asia) PLC
- SCG Chemicals
- กลุ่มวิจัยด้าน AI ของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
เส้นทาง 4+1
- นิสิตจะต้องผ่านเกณฑ์ด้านวิชาการ โดยในช่วง 3 ปีแรกของการเรียนระดับปริญญาตรีจะต้องลงทะเบียนรายวิชาพื้นฐานด้านปัญญาประดิษฐ์
- นิสิตจะเริ่มเรียนรายวิชาระดับบัณฑิตศึกษาในการเรียนปีที่ 4 (ดูรายละเอียดหลักสูตรวิศวกรรมบูรณาการปัญญาประดิษฐ์)
- โครงงานวิศวกรรมระดับชั้นปีที่ 4 จะเชื่อมโยงกับหัวข้อวิทยานิพนธ์ในระดับปริญญาโท
- จะได้รับปริญญาวิศวกรรมศาสตรบัณฑิต และวิศวกรรมศาสตรมหาบัณฑิตภายในเวลา 5 ปี และพร้อมที่จะเป็นวิศวกรยุคใหม่
แผนการเรียนโดยละเอียดจะประกาศเร็ว ๆ นี้ สามารถอ่านเกี่ยวกับรายวิชาพื้นฐานด้าน AI ระดับปริญญาตรี และหลักสูตรระดับปริญญาโทได้
เส้นทางอาชีพ
- วิศวกรกระบวนการที่ขับเคลื่อนด้วย AI
- วิศวกรผลิตและคุณภาพในอุตสาหกรรมอาหารและยา
- วิศวกรบูรณาการกระบวนการในอุตสาหกรรมปิโตรเคมีและเทคโนโลยีสีเขียว
- นักวิทยาศาสตร์ข้อมูลในพลังงาน วัสดุ และโลจิสติกส์อัจฉริยะ
- นักวิจัยในด้านวิศวกรรมเคมีเชิงคอมพิวเตอร์
- ผู้เชี่ยวชาญด้านโซลูชันการลดคาร์บอนแบบดิจิทัล
- ผู้สร้างนวัตกรรมด้านเคมี/ความยั่งยืน/เทคโนโลยีคาร์บอน
ความได้เปรียบทางการแข่งขัน
- หลักสูตรสองปริญญา (วศ.บ. + วศ.ม.) ในสาขาวิศวกรรมที่มีผลกระทบสูง
- ความร่วมมือข้ามสาขาอย่างลึกซึ้งระหว่างวิศวกรรมเคมีและคอมพิวเตอร์
- เป็นหลักสูตรวิศวกรรมเคมีแรกในไทยที่บูรณาการ AI, Business, และ Sustainability อย่างเป็นระบบ เชื่อมความรู้วิศวกรรมกระบวนการกับเทคโนโลยีดิจิทัลและกลยุทธ์ธุรกิจสมัยใหม่ เหมาะกับนิสิตรุ่นใหม่ที่ต้องการมากกว่าวิศวกรเคมีทั่วไป
- ความเชื่อมโยงแน่นแฟ้นกับภาคอุตสาหกรรมและงานวิจัยจริง
- หลักสูตรปลูกฝัง mindset ของนักพัฒนา นวัตกร และผู้ประกอบการในสาย DeepTech ของอุตสาหกรรมเคมี อาหารและยาที่ยั่งยืน
กิจกรรมเสริม
- โอกาสทำวิจัยระดับปริญญาตรี (UROP)
- ฝึกงานกับพันธมิตรทั้งในและต่างประเทศ
- ค่าย AI และโครงการแลกเปลี่ยนเชิงเทคนิค
- การให้คำปรึกษาอย่างต่อเนื่องจากอาจารย์และผู้นำในอุตสาหกรรม
- กิจกรรมระหว่างการศึกษาเพื่อเสริมทั้ง Hard Skills ด้านเทคนิคและ Soft Skills ด้านการสื่อสาร การทำงานเป็นทีม และภาวะผู้นำ ให้พร้อมสู่การทำงานระดับสากล
รายวิชาพื้นฐานด้าน AI (เลือกเรียนในระดับปริญญาตรี)
นิสิตจะต้องลงเรียนรายวิชาต่อไปนี้ ระหว่างการเรียน 3 ปีแรก
- 01204162 เอไอประยุกต์สำหรับงานวิศวกรรม (Applied AI for Engineering)
- คณิตศาสตร์พื้นฐานสำหรับวิศวกรปัญญาประดิษฐ์ (Mathematical Foundations for AI Engineers) รายวิชาอยู่ระหว่างการพัฒนา
- หลักการโปรแกรมเพื่อการประมวลผลและวิเคราะห์ข้อมูล (Programming Concepts for Data Processing and Analysis) รายวิชาอยู่ระหว่างการพัฒนา
นอกจากนี้อาจมีการเทียบรายวิชาจากสาขาวิศวกรรมเคมีเพื่อเทียบเท่ากับรายวิชาเหล่านี้ได้
ขณะนี้อยู่ระหว่างการพัฒนารายวิชาในหลักสูตร IChEˣ โดยคาดว่าจะมี 2 รายวิชา ได้แก่ วิชาที่เน้นการประยุกต์ใช้ AI เพื่อแก้ปัญหาทางวิศวกรรมเคมี และวิชา Process Simulation ทั้งนี้มีแผนจะเสนอขอเทียบ 1 รายวิชาในกลุ่มวิชา programming
ผลลัพธ์บัณฑิตที่โดดเด่น
บัณฑิตของหลักสูตรนี้จะสามารถ:
- มีทักษะดิจิทัลและการใช้ AI ควบคู่กับความรู้เชิงลึกทางวิศวกรรมเคมี ทำให้สามารถวิเคราะห์และแก้ปัญหาได้อย่างแม่นยำ รวดเร็ว ตรงจุด และยั่งยืน
- ประเมินและเลือกใช้เทคโนโลยีดิจิทัลหรือ AI ได้อย่างเหมาะสม เพื่อตอบโจทย์ความยั่งยืนและเพิ่มประสิทธิภาพกระบวนการให้สอดคล้องกับสภาพแวดล้อมจริงของอุตสาหกรรม ลดของเสียในกระบวนการ
- เข้าใจทั้งมิติทางวิศวกรรมและธุรกิจ สามารถประเมินความคุ้มค่าทางเศรษฐศาสตร์ การลงทุน และกำหนดกลยุทธ์การดำเนินงานของกระบวนการผลิตได้รอบด้าน
- ปรับตัวและเรียนรู้เทคโนโลยีใหม่ได้อย่างรวดเร็ว พร้อมนำมาประยุกต์ใช้เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและเสริมความสามารถในการแข่งขันขององค์กร
- เป็นผู้นำด้านนวัตกรรมในอุตสาหกรรมเคมี ยา และพลังงาน