วิศวกรรมทรัพยากรน้ำบูรณาการปัญญาประดิษฐ์

วิศวกรรมทรัพยากรน้ำบูรณาการปัญญาประดิษฐ์ (AI-Integrated Water Resources Engineering) เตรียมความพร้อมให้วิศวกรสามารถจัดการทรัพยากรน้ำที่เป็นทรัพยากรธรรมชาติที่สำคัญและเสี่ยงที่สุดของโลก เพื่อให้เปลี่ยนแปลงไปสู่การบริหารจัดการน้ำอัจฉริยะที่มีการใช้เทคโนโลยีและวิธีการจัดการน้ำสมัยใหม่ เพื่อให้การจัดการทรัพยากรน้ำมีประสิทธิภาพและยั่งยืนมากขึ้น

ตั้งแต่การพยากรณ์น้ำท่วม น้ำแล้งและคุณภาพน้ำ การจำลองและพยากรณ์น้ำฝน น้ำผิวดินและน้ำใต้ดิน ไปจนถึงการบริหารจัดการระบบน้ำขนาดเล็กและใหญ่ โดยใช้ AI ช่วยตัดสินใจได้อย่างชาญฉลาดในโลกที่เผชิญกับการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ

นิสิตจะได้เรียนรู้การผสานแบบจำลองน้ำ การตรวจวัดน้ำและสิ่งแวดล้อม และ Machine Learning เพื่อแก้ปัญหาที่ซับซ้อน โดยใช้ข้อมูลจริงและมุ่งเน้นผลกระทบจริงในโลกจริง

ภาพรวมหลักสูตร

หลักสูตรนี้เป็นส่วนหนึ่งของ AI-Integrated Engineering Program (AIEP) เปิดสอนในรูปแบบ หลักสูตรพิเศษ ภายใต้ภาควิชาวิศวกรรมทรัพยากรน้ำ

• ระดับปริญญาตรี: วศ.บ. วิศวกรรมทรัพยากรน้ำ
• ระดับปริญญาโท: วศ.ม. วิศวกรรมบูรณาการปัญญาประดิษฐ์
• เปิดรับรุ่นแรก: ปีการศึกษา 2570
• จำนวนรับ: 10 คน
• ช่องทางรับสมัคร: TCAS1 (แฟ้มสะสมผลงาน), TCAS2 (โควตา)
• ไม่เปิดในแผนภาคปกติหรือ IUP

จุดเด่นของหลักสูตร

• หลักสูตรแรกและแห่งเดียวในไทย: เป็นหลักสูตรวิศวกรรมด้านทรัพยากรน้ำที่บูรณาการศาสตร์แห่งปัญญาประดิษฐ์ (AI) และวิทยาการข้อมูล (Data Science) อย่างเต็มรูปแบบ ตอบโจทย์ความท้าทายด้านน้ำในยุคดิจิทัล
• เรียนรู้จากตัวจริงในวงการ: สอนโดยคณาจารย์ผู้เชี่ยวชาญและนักวิจัยชั้นนำ พร้อมวิทยากรพิเศษจากบริษัทเทคโนโลยีและหน่วยงานด้านน้ำระดับประเทศ
• ปฏิบัติการจริงกับข้อมูลจริง: เน้นการลงมือทำผ่านโจทย์จริง เวิร์กช็อป และโครงการที่ใช้ข้อมูลจริงจากแหล่งน้ำและสถานการณ์ปัจจุบัน
• เครือข่ายที่แข็งแกร่ง: สร้างคอนเนคชันกับบริษัทชั้นนำและหน่วยด้านน้ำทั้งในและต่างประเทศ งานวิจัย การฝึกงาน และกิจกรรมพิเศษต่างๆ

สิ่งที่คุณจะได้เรียนรู้

ในหลักสูตรวิศวกรรมทรัพยากรน้ำบูรณาการปัญญาประดิษฐ์ ผู้เรียนจะได้ศึกษาแกนหลักของวิศวกรรมทรัพยากรน้ำ ครอบคลุมหลักการอุทกวิทยา ชลศาสตร์ การออกแบบระบบชลประทานและการระบายน้ำ พร้อมทั้งเสริมทักษะด้านวิทยาการข้อมูลและ AI ตั้งแต่การเขียนโปรแกรมภาษา Python การจัดการฐานข้อมูล การเรียนรู้ของเครื่องและดีพเลิร์นนิง ไปจนถึงการสร้างแบบจำลองเชิงพยากรณ์เพื่อนำไปใช้จริง นอกจากนี้ยังได้เรียนรู้การประยุกต์ AI เพื่อแก้ปัญหาทางน้ำ เช่น การพยากรณ์น้ำท่วมและภัยแล้ง การจัดการน้ำในเขื่อนและอ่างเก็บน้ำอัจฉริยะ รวมถึงการตรวจจับการรั่วไหลในระบบท่อส่งน้ำ

ผู้เรียนยังจะได้ทำความเข้าใจกับเทคโนโลยีทรัพยากรน้ำอัจฉริยะ โดยอาศัย IoT โดรน และดาวเทียมในการเก็บรวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูล ตลอดจนได้ศึกษาในมิติของนโยบายและความยั่งยืน ทั้งด้านการบริหารจัดการน้ำ การปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ และแนวทางการพัฒนาทรัพยากรน้ำที่ยั่งยืน เพื่อเตรียมความพร้อมสู่การเป็นวิศวกรน้ำที่ผสานความรู้วิศวกรรมกับปัญญาประดิษฐ์อย่างสมบูรณ์

ตัวอย่างหัวข้อโปรเจกต์จบและงานวิจัย

• การพยากรณ์น้ำท่วมด้วยดาวเทียมหรือเรดาร์ + ML
• การสร้างแพลตฟอร์มแจ้งเตือนน้ำท่วมล่วงหน้าแบบ Real-time สำหรับชุมชน
• โดรนสำรวจคุณภาพน้ำพร้อมระบบวิเคราะห์ผลด้วย AI
• การพัฒนาแบบจำลอง AI พยากรณ์ปริมาณน้ำไหลเข้าอ่างเก็บน้ำด้วยภาพถ่ายดาวเทียม

ความร่วมมือกับภาคอุตสาหกรรมและวิจัย

• บริษัทเทคโนโลยีชั้นนำ: ร่วมมือกับบริษัทชั้นนำด้าน AI, Cloud Computing และ Data Analytics
• หน่วยงานภาครัฐด้านน้ำ: ทำงานอย่างใกล้ชิดกับกรมชลประทาน, การประปานครหลวง/ส่วนภูมิภาค, สำนักงานทรัพยากรน้ำแห่งชาติ
• ภาคเอกชนและอุตสาหกรรม: ร่วมพัฒนาโซลูชันกับบริษัทที่ปรึกษาด้านวิศวกรรม, นิคมอุตสาหกรรม, และภาคการเกษตรสมัยใหม่
• สถาบันวิจัยนานาชาติ: แลกเปลี่ยนความรู้และสร้างสรรค์งานวิจัยร่วมกับมหาวิทยาลัยและศูนย์วิจัยชั้นนำของโลก

เส้นทาง 4+1

• นิสิตจะต้องผ่านเกณฑ์ด้านวิชาการ โดยในช่วง 3 ปีแรกของการเรียนระดับปริญญาตรีจะต้องลงทะเบียนรายวิชาพื้นฐานด้านปัญญาประดิษฐ์
• นิสิตจะเริ่มเรียนรายวิชาระดับบัณฑิตศึกษาในการเรียนปีที่ 4 (ดูรายละเอียดหลักสูตรวิศวกรรมบูรณาการปัญญาประดิษฐ์)
• โครงงานวิศวกรรมระดับชั้นปีที่ 4 จะเชื่อมโยงกับหัวข้อวิทยานิพนธ์ในระดับปริญญาโท
• จะได้รับปริญญาวิศวกรรมศาสตรบัณฑิต และวิศวกรรมศาสตรมหาบัณฑิตภายในเวลา 5 ปี และพร้อมที่จะเป็นวิศวกรยุคใหม่

แผนการเรียนโดยละเอียดจะประกาศเร็ว ๆ นี้ สามารถอ่านเกี่ยวกับรายวิชาพื้นฐานด้าน AI ระดับปริญญาตรี และหลักสูตรระดับปริญญาโทได้

โอกาสสายอาชีพ

• วิศวกรผู้เชี่ยวชาญการใช้ AI และข้อมูลในการออกแบบและจัดการระบบน้ำ
• ผู้พัฒนาแบบจำลองระบบน้ำและ Digital Twin
• นักวิทยาศาสตร์ข้อมูลที่วิเคราะห์และสร้างโมเดลเพื่อแก้ปัญหาด้านน้ำโดยเฉพาะ
• ผู้เชี่ยวชาญด้านการพัฒนาระบบน้ำอัจฉริยะในภาครัฐและเอกชน
• นักสร้างแบบจำลองผลกระทบการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศต่อทรัพยากรน้ำ
• ที่ปรึกษาด้านเทคโนโลยีและนวัตกรรมการจัดการน้ำ

ข้อได้เปรียบเชิงแข่งขัน

• ทักษะแห่งอนาคต: บัณฑิตของเราจะมีความสามารถแบบ “สองเด้ง” คือเชี่ยวชาญทั้งวิศวกรรมทรัพยากรน้ำและเทคโนโลยี AI ซึ่งเป็นที่ต้องการอย่างสูง
• แก้ปัญหาได้จริง: หลักสูตรถูกออกแบบมาเพื่อสร้างบัณฑิตที่พร้อมแก้ปัญหาจริงของประเทศและของโลก ไม่ใช่แค่เรียนรู้จากตำรา
• Portfolio ที่โดดเด่น: ผู้สำเร็จการศึกษาจะมีแฟ้มผลงาน (Portfolio) จากโครงการจริงที่ทำระหว่างเรียน สามารถแสดงให้นายจ้างเห็นถึงศักยภาพได้ทันที
• ทางเลือกอาชีพที่กว้างกว่า: สามารถทำงานได้ทั้งในสายวิศวกรรมดั้งเดิมและสายเทคโนโลยีดิจิทัล
• ค่าตอบแทนที่สูงกว่า: เป็นบัณฑิตในสาขาเฉพาะทางที่มีความต้องการสูง ย่อมมีโอกาสได้รับค่าตอบแทนที่สูงกว่าในสายงานเดียวกัน

กิจกรรมเสริมพิเศษ

• การเรียนรู้แบบใช้โปรเจกต์ โดยใช้ข้อมูลน้ำจริงจากเซนเซอร์และดาวเทียม
• ค่ายฝึกอบรมการจำลองฝน–น้ำท่า + AI
• ศึกษาดูงานในพื้นที่จริง เช่น เขื่อน โรงบำบัดน้ำเสีย และศูนย์ปฏิบัติการน้ำอัจฉริยะ
• โอกาสในการไปศึกษาหรือทำวิจัยในมหาวิทยาลัยพันธมิตรในต่างประเทศ
• โครงการแลกเปลี่ยนหรือวิจัยร่วมกับทีม AI ด้านสิ่งแวดล้อม

รายวิชาแกนด้าน AI (เลือกเรียนในระดับปริญญาตรี)

นิสิตจะต้องลงเรียนรายวิชาต่อไปนี้ ระหว่างการเรียน 3 ปีแรก

• 01204162 เอไอประยุกต์สำหรับงานวิศวกรรม (Applied AI for Engineering)
• คณิตศาสตร์พื้นฐานสำหรับวิศวกรปัญญาประดิษฐ์ (Mathematical Foundations for AI Engineers) รายวิชาอยู่ระหว่างการพัฒนา
• หลักการโปรแกรมเพื่อการประมวลผลและวิเคราะห์ข้อมูล (Programming Concepts for Data Processing and Analysis) รายวิชาอยู่ระหว่างการพัฒนา

อ่านรายละเอียดของรายวิชา

นอกจากนี้อาจมีการเทียบรายวิชาจากสาขาวิศวกรรมทรัพยากรน้ำเพื่อเทียบเท่ากับรายวิชาเหล่านี้ได้

คุณลักษณะผู้สำเร็จการศึกษา

บัณฑิตจากหลักสูตรนี้จะสามารถ:

• สามารถใช้ข้อมูลและ AI เพื่อวิเคราะห์และตัดสินใจแก้ปัญหาด้านน้ำที่ซับซ้อนได้อย่างเฉียบคม
• มีความสามารถในการสร้างสรรค์โซลูชันและเทคโนโลยีใหม่ๆ เพื่ออนาคตที่ยั่งยืนด้านน้ำ
• ทำงานในจุดบรรจบของวิศวกรรมทรัพยากรน้ำและวิทยาการข้อมูล
• พร้อมสำหรับความท้าทายและการเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยีในศตวรรษที่ 21
• เป็นผู้นำในการจัดการน้ำอัจฉริยะในยุคของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
• สามารถทำงานร่วมกับผู้เชี่ยวชาญจากหลากหลายสาขาเพื่อขับเคลื่อนโครงการขนาดใหญ่ให้สำเร็จ
• เข้าใจบริบทของปัญหาด้านน้ำในระดับโลกและพร้อมที่จะเป็นส่วนหนึ่งของการแก้ปัญหา